Goal, milestone, and action

[WARNING – bài viết này viết dựa trên personal experience nên mong mọi người hoan hỉ không trách] 

Chào mọi người, mình tên là Tiến (Tony). Mấy hôm nay mình vẫn coffee chat với 1 số bạn, thì do hiện tại là tháng 5 (end of a recruiting season), nên mình thấy nhiều bạn cảm giác thất vọng và get lost vì đã không đạt được internship hay full time job. Những bạn ấy sẽ nghĩ bản thân mình là thất bại và cảm giác mất động lực để cho kỳ recruiting lần sau.

Bài viết này chủ yếu là để cho các bạn phân biệt giữa 3 cái là goal, milestone và action để các bạn có thể luôn luôn coi là những việc internship hay full time thì nó cũng chỉ là một milestone trong cuộc sống của các bạn thôi Định nghĩa này là do bản thân mình đọc, trải nghiệm và kể lại nên mong mọi người nghĩ khác thì cũng nên vui vẻ discuss thôi

Goal là gì? 

Mình có coffee chat với nhiều bạn, và nhiều bạn cũng bảo là goal của em là vào FAANG, vào công ty lớn hay có full time/internship. Theo suy nghĩ của mình, đó không phải là goal cho lắm. Vì goal là cái gì đó bản thân của mình có thể đạt được và KHÔNG phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài, và rõ ràng những cái “goal” trên là dựa trên nhiều yếu tố như thị trường, độ cạnh tranh.

Theo mình goal sẽ là câu trả lời cho câu hỏi “Who you gonna be in X years?”. Nó không phải là câu trả lời cho “What you wanna achieve in X years?” vì câu hỏi này nó bao gồm rất nhiều yếu tố bên ngoài như may mắn và nó được quyết định bởi thứ khác chứ không phải chính bạn 

Ví dụ bản thân mình đi, năm lớp 12, mình làm internship về database ở 1 startup ở VN, và mình nhận ra mình rất thích về database. Mình thích học về database, thích làm về scalable database và thậm chí là optimize it. Lúc đó, sau khi internship xong, mình về nói với phụ huynh là: “Con muốn làm 1 người giỏi trong mảng Database” (dù lúc đó nói thật mình cũng không có mấy kiến thức về Database nhưng that’s my goal for learning after 4 years Bachelor in US).

Nếu bạn có xem thị trường Mỹ, đặc biệt là thị trường việc làm, thì Database enthusiast không được người ưa chuộng lắm trong những năm 2020-2024.

• Năm 2020, chúng ta có Metaverse.
• Năm 2021, chúng ta có Blockchain.
• Năm 2022, chúng ta vẫn có blockchain.
• Năm 2023, chúng ta có AI
• Năm 2024, chúng ta vẫn có AI.

Các bạn thấy đấy, trong 4 năm mình học chả có gì liên quan tới Database Trong GMatch form (form để match với internship của Google), mình luôn đánh Database, Distributed System và 1 cái Infra nào đấy.

Nhiều bạn sẽ bảo vì mình có hứng thú trong database nên mình đủ tập trung vào ngành đó. Mình nói thật thì có đôi khi mình cũng đã lost và muốn “nhảy” qua ngành khác như AI (mình có học thêm AI và BlockChain for hackathon). Nhưng goal của mình vẫn muốn solve 1 vấn đề lớn trong scalable database, và đến hiện tại mình vẫn đang tự research để giải quyết những vấn đề về database dù đã đi làm Goal của mình trong nhiều năm vẫn luôn là trở thành một người giỏi trong database, và thứ đó là thứ mình kiểm soát được vì đó là kiến thức mình sẽ học.

Milestone là gì? 

Khác với goal, Milestone, hay còn gọi là cột mốc, là một điểm đánh dấu quan trọng trong quá trình thực hiện của một mục tiêu (cái này mình copy ở chỗ khác ). Bạn có thể hiểu đơn giản là milestone như 1 trạm dừng chân trên con đường bạn đạt tới mục tiêu của mình, bạn có thể đạt được nó hoặc không, bạn cũng có thể đi qua nó hoặc bỏ luôn “trạm dừng chân” ấy.

Internship và full time job theo suy nghĩ mình là Milestone, vì đơn giản được thì mình vui, không được mình cũng vui vì đơn giản là mình vẫn grow mà. Mình hay nói với các bạn và khen các bạn trên coffee chat:

• Bạn được hackathon ? Congrats! 
• Bạn được certification? Congrats!
• Bạn làm được dự án riêng? Congrats!
• Bạn được internship? Congrats!
• Bạn được full time? Congrats! 

Nếu bạn có nói chuyện với mình nhiều, thì mình hay khen các bạn là báu vật quốc gia hay là những người tài quốc gia. Và mình thật sự nghĩ thế, vì mọi người giỏi và đạt được những milestone. Bạn nên vui vì nó thay vì so sánh với những bạn khác vì trên con đường phát triển bản thân, mỗi bạn là người đi nó nên bạn sao so sánh được với ai. Mình thích 1 câu này: “”Don’t compare yourself to other because no one can play your role better than you”.
Nên mình nói thật lòng, milestone này bạn không được, hãy đứng lên và tìm hiểu tiếp tục trên con đường học tập và phát triển bản thân.

Action là gì? 

Action đối với bản thân mình thì khác, nó là 1 thứ mình luôn nghiêm khắc với bản thân vì mình biết đó là cách duy nhất để mình đạt được goal. Action là những hành động mà bạn kỷ luật bản thân để có thể đạt được những goal mà bạn đưa ra.

Action nó không cần thiết lớn như làm impactful project mà là những hành động nhỏ từng ngày. Ví dụ nhé, mình muốn khỏe mạnh, thì mình phải thêm 1 habit tốt là đi bộ 1-2h mỗi ngày sau 5-6 tháng mình sẽ có sức khỏe đủ ổn để cày những thứ khác vì nó là build up.

Bạn nên lập kế hoạch và nghiêm khắc với bản thân mình và cũng phải hợp lý. Để mình ví dụ về goal làm Database nhé:

• Trong vòng 4 năm mình muốn làm Database
• Trong vòng 2 năm mình nên có internship về database
• Trong vòng 1 năm mình nên có dự án về database
• Trong vòng 0.5 năm mình phải học đủ kiến thức để làm database
• Trong vòng 3 tháng mình phải học được làm MongoDB
• Trong vòng 1 tháng mình phải biết setup
• Trong vòng 15 ngày mình phải học về architecture/high level của MongoDB
• Mỗi ngày mình phải bỏ ra 20-30p học về MongoDB

Nó nhìn khá dài nhưng đơn giản nó là divide and conquer algorithm. Làm từng bước theo kế hoạch cụ thể và chịu nghiêm khắc với bản thân, bạn sẽ làm được. Mình recommend bạn nên cố gắng đọc sách “Atomic Habit” vì mình nghe bảo quyển sách đó khá tốt để lập nên nhưng good và bad habit

Mình nghĩ bài này cũng khá dài rồi (2 trang A4 ) nên mình dừng ở đây, mong các bạn lần này bỏ qua milestone của năm nay, hãy cố gắng và đừng bỏ cuộc vì bạn vẫn còn 1 đoạn đường dài phía trước  Chúc mọi người cuối tuần vui vẻ